معرفی موت‌کورت‌های حوزه داوری

معرفی موت کورت‌های حوزه داوری

در این نوشتار قصد داریم به معرفی اجمالی موت کورت‌های حوزه داوری بپردازیم.

انواع موت کورت‌های داوری

موت کورت‌های داوری به دو دسته تقسیم می‌شوند:

1)موت کورت‌های داوری‌ تجاری 2) موت کورت‌های داوری سرمایه‌گذاری

 

موت کورت‌های داوری تجاری  (Commercial Arbitration)

این دسته از موت کورت‌ها مربوط به اختلافات برخواسته از قرارداد منعقده بین طرفین آن است. بدین معنی که در این دسته از موت کورت‌ها، پرونده موت کورت مربوط به اختلافات ناشی از قرارداد چون الزام طرف مقابل به تحویل کالا و یا فسخ قرارداد و … است و طرفین در نتیجه اختلافات قراردادی می‌خواهند به داوری رجوع کنند. بنابراین موضوع این موت کورت‌ها مربوط به تعهدات حوزه حقوق خصوصی است.

از جمله موت کورت‌های این حوزه می‌توان به ویس موت  )Vis-Moot International Commercial Moot Court ) ، موت کورت رزنبرگ (Rosenberg International Commercial Arbotration Moot) و یا موت کورت داوری حقوق دریایی بین‌المللی ( International Mritime Law Arbitration Moot) اشاره کرد.

 

موت کورت‌های داوری سرمایه‌گذاری (Investment Arbitration)

این دسته از موت کورت‌ها مربوط به داوری‌های ناشی از اختلافات سرمایه‌گذاری می‌باشند. در این موت کورت‌ها اختلافات سرمایه‌گذاری مربوط به تعهدات دولت‌ها درمقابل سرمایه‌گذار خارجی بر اساس حقوق بین‌الملل مطرح می‌شود. در این حوزه قراردادی وجود ندارد بلکه مربوط به تعهدات دولت در قبال افراد حقیقی یا حقوقی خصوصی خارجی براساس حقوق بین‌الملل است. به عنوان مثال سلب مالکیت نامشروع از پروژه سرمایه‌گذار خارجی توسط دولت سرمایه‌پذیر و یا تکلیف دولت به تامین امنیت سرمایه‌گذاری خارجی  و اگر دولت به تعهدات خود عمل نکند، مسئولیت خواهد داشت. بنابراین حوزه این دسته از موت کورت‌ها مربوط به تعهدات دولت‌ها در حوزه حقوق بین‌الملل عمومی است.

از جمله موت کورت‌‌های داوری سرمایه‌گذاری بین‌المللی، می توان به موت کورت فرانکفورت (Frankfurt Investment Arbotration Moot Court) و موت داوری بین‌المللی سرمایه گذاری مستقیم خارجی (FDI) اشاره کرد.

   ویس موت

این موت کورت یادواره حقوقدان هلندی به نام Willem Cornelis Vis می‌باشد و هرساله توسط انجمنی با همین نام در وین اتریش در مارس برگزار می‌شود.

سناریوی این مسابقات در اکتبر منتشر می‌شود که این پرونده در وب‌سایت رسمی ویس موت قابل دسترسی است. به هر تیم شرکت‌کننده یک نسخه از لایحه خواهانِ یکی از تیم‌های دیگر در مسابقه ارسال می­‌شود. در پاسخ به لایحه دریافت‌شده، یک لایحه در نقش خوانده تهیه می‌شود و موعد ارسال لایحه کتبی اواسط فوریه است. دور مقدماتی ارائه‌های شفاهی در دانشکده حقوق دانشگاه وین (Juridicum) برگزار می‌شود. 

موضوع این مسابقات اختلاف ناشی از قرارداد بیع بین دو کشور است که عضو کنوانسیون سازمان ملل متحد درباره قراردادها‌ی بیع بین‌المللی کالاها هستند. این قرارداد مقرر می­‌کند که هرگونه اختلاف که ممکن است مطرح شود، می­بایست در دانوبیا، کشوری که قانون نمونه داوری آنسیترال را درمورد داوری تجاری بین‌المللی تصویب کرده و یکی از اعضای کنوانسیون شناسایی و اجرای آرای داوری خارجی است، از طریق داوری حل و فصل شود.

هرساله پری موت‌هایی در این حوزه برگزار می‌گردد. هدف از برگزاری پری موت‌ها آماده‌سازی تیم‌ها برای حضور در مسابقات اصلی ویس موت می‌باشد. متولی این مسابقات برگزار کننده اصلی ویس موت نیست و هرساله دانشگاه‌ها و موسسات مختلفی برگزاری آن را بر عهده می‌گیرند. طبیعتاً رقبای اصلی شما در ویس موت متفاوت از تیم‌های رقیب شرکت‌کننده در پری موت‌ها خواهند بود. شرکت در مسابقات پری موت اختیاری است. بدین معنا که لازمه شرکت در مسابقات ویس موت نمی‌باشد.

ویس موت (شرق) 
Vis Moot (شرق) که در هنگ‌کنگ برگزار می‌شود، که خواهر موت کورت داوری تجاری بین‌المللی Willem C. Vis است. Vis Moot (شرق) از پرونده Vis Moot استفاده می کند و قواعد برگزاری مسابقات اساساً مانند قواعد برای Vis Moot است که در وین انجام می شود. با این وجود، آنها دو مسابقه جداگانه با ثبت نام جداگانه هستند، از جمله هزینه ثبت نام و برندگان جداگانه. موت هنگ کنگ یک مسابقه حذفی منطقه ای برای ویس موت وین نیست. یک دانشکده حقوق می تواند همزمان برای ویس موت هنگ کنگ، ویس موت وین یا هر دو ثبت نام کند. علاقه‌مندان به Vis Moot (شرق) باید به وب سایت آن https://www.cisgmoot.org/ مراجعه کنند.

موت داوری سرمایه گذاری فرانکفورت

موت کورت داوری سرمایه گذاری فرانکفورت قدیمی ترین و برجسته ترین مسابقه‌ی دانشجویی در حوزه سرمایه گذاری خارجی و حمایت‌های ناشی از سرمایه گذاری می‌باشد. تمرکز اصلی این موت کورت بر روی مرحله شفاهی و ارائه دفاعیات در مقابل دیوان داوری که متشکل از متخصصین حوزه سرمایه گذاری خارجی است می‌باشد. دور شفاهی این مسابقه هر ساله در ماه مارس میلادی برگزار می‌شود.

از آنجا که تمرکز اصلی این مسابقه بر دور شفاهی است لذا دور کتبی به مثابه آنچه در موت‌های دیگر در مرحله لایحه نویسی برگزار می‌شود در این موت برگزار نشده و صرفا  هر تیم باید یک ساختار کلی از آنچه عناوین دفاعیاتش از طرف خواهان و خوانده در دور شفاهی خواهد بود را برای نهاد برگزار کننده ارسال کند.

در دعوای سرمایه گذاری بین‌المللی یک طرف شخص حقیقی یا حقوقی به عنوان سرمایه‌گذار و یک طرف کشور سرمایه‌پذیر می‌باشد که اختلاف بین طرفین غالبا براساس مفاد مندرج در معاهده فی مابین کشور متبوع سرمایه گذار و کشور سرمایه پذیر به مراکز داوری بین‌المللی از جمله ایکسید ارجاع می‌شود.

آنچه که این موت را از سایر مسابقات مشابه متمایر می‌کند تلفیق حقوق سرمایه گذاری مدرن و تاریخ حقوق بین‌الملل و نیز تاریخ حقوق تجارت بین‌الملل می‌باشد. پرونده این مسابقه برپایه وقایع تاریخی مابین قرن 4 تا 19 میلادی نگاشته شده در حالیکه شرکت کنندگان و تیم‌های مسابقه دهنده برپایه حقوق بین‌الملل مدرن و نیز قواعد داوری بین‌المللی امروزی به تحلیل و استدلال پیرامون پرونده می‌پردازند. هرچند در این میان ممکن است قوانین داخلی، نظریات حقوقی و معاهدات تاریخی در زمان رخداد وقایع پرونده راهگشا باشد.

موت کورت داوری بین‌المللی سرمایه گذاری مستقیم خارجی (FDI)
موت کورت داوری سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی (FDI) تبدیل به مهمترین موت داوری سرمایه گذاری دولتی شده‌است. داوری سرمایه گذاری دولتی (ISA) همچنان مؤثرترین راه‌حل برای سرمایه گذاران خارجی است تا اطمینان حاصل شود که کشورهای میزبان علیه آنها تبعیض قائل نمی‌شوند، با آنها منصفانه و عادلانه رفتار می‌کنند و دولت میزبان به وعده‌های خود به سرمایه گذاران خارجی عمل می‌کند. ISA عموماً حاکمیت قانون، روند قانونی و شفافیت را تشویق می‌کند. دادگاه‌های ISA اغلب باید تأثیرات تغییر سیاست‌ها، درگیری‌های داخلی و بین‌المللی را بر سرمایه‌گذاری‌ها ارزیابی کنند و میان منافع بین‌المللی و داخلی و ابزارهای حقوقی را تعادل برقرار کنند. دولت‌های میزبان باید هنگام تنظیم مقررات، از تعهدات بین‌المللی خود در حمایت از سرمایه‌گذاری آگاه باشند، اغلب نه در مورد اهداف مقررات داخلی‌شان، بلکه در نحوه پیگیری اهداف که با شفافیت، سازگاری و پیش‌بینی پذیر باشد.

مرحله بین‌المللی FDI در هفته اول نوامبر برگزار می شود. تیم‌ها باید لوایح کتبی خواهان و خوانده را در ماه سپتامبر ارسال کنند. مرحله مقدماتی یا ملی برای آفریقا، آسیا، اقیانوسیه و آسیای جنوبی در ماه آگوست وجود دارد که در برخی موارد قبل از مسابقات ملی (چین، مصر، ویتنام) برگزار می‌شود. برای اطلاعات بیشتر در خصوص جدول زمانی برگزاری مسابقات اینجا را کلیک کنید. 

* قسمتی از نوشتار فوق برگرفته از ارائه استاد مجتبی اصغریان در مدرسه تابستانه موت کورت 1402 می‌باشد.