پرونده مسابقات موت کورت آی سی سی 2023 در باره چه بود؟

پرونده سال 2023 موت کورت آی سی سی

 

دولت‌های درگیر

پرونده مربوط به دو دولت می‌شود که در شبه جزیره استورم برک واقع شده‌اند. دولت جیسکار (کشوری در حال توسعه که منبع اصلی درآمد آن از استخراج مواد معدنی، قطع درخت، ماهیگیری و کشاورزی بوده است) و دولت رگال (کشوری توسعه یافته صنعتی که بزرگترین صنعت آن تولید و تحقیق بیوتک می‌باشد). قلمرو سرزمینی که افعال مجرمانه بین‌المللی در آن رخ داده، گلدن لولندز، که سابقا بخشی از دولت جیسکار بود و در تاریخ 15 ژانویه 2021 مستقل شد و سپس در تاریخ 15 مه 2021 با انعقاد یک توافق نامه ادغام بخشی از دولت رگال گردید.

هیچ کدام از دولت‌های مذکور عضو دیوان کیفری بین‌المللی نبوده، لیکن در تاریخ 10 آوریل 2022، مسئول دبیرخانه دیوان کیفری بین‌المللی اعلامیه‌ای را از طرف دولت جیسکار مبنی بر پذیرش صلاحیت دیوان در ارتباط با جنایات واقع شده در قلمرو خود، از جمله گلدن لولندز، دریافت کرد.

 

متهم

متهم، کورلیس والرون (46 ساله)، تبعه کشور رگال، می‌باشد که از سال 2012 رئیس و مدیرعامل شرکت کاراکسیس (از موفق ترین شرکت‌های جهان در حوزه بیوتکنولوژی) بوده‌است. شرکت کاراکسیس که تحت مالکیت و کنترل رگال است، ثروت خود را در توسعه دانه‌ها/محصولات مقاوم به آفات به دست آورده است. Karaxis همچنین به طور مخفیانه حشرات طراح را توسعه می دهد که مقاوم به آفت کش‌ها هستند اما در برابر سموم گیاهی دانه ها/محصولات مهندسی شده خود آسیب پذیر هستند. این شرکت دارای حق اختراع در مورد بذرها/محصولات مقاوم به آفات است و قبل از مه 2021، این فناوری زیستی را با کشاورزان در جیسکار به اشتراک نگذاشته بود.

کورلیس والرون به ارتکاب جنایات علیه بشریت در قلمرو جیسکار در رابطه با طرح و اجرای "OBA" که مخفف "عملیات حمله مگس" است، متهم شده است. این عملیات شامل تکثیر عمدی حشرات مقاوم به آفت‌کش‌ها بود که فقط در برابر بذرها/محصولات مقاوم به آفات شرکت کاراکسیس آسیب‌پذیر هستند و اثرات مخربی بر جمعیت منطقه جیسکار معروف به Golden  Lowlands داشت.

 

پیشینه وقایع

در 20 آوریل 2022، مکانیسم تحقیقاتی بین‌المللی سازمان ملل برای کمک به تحقیق و تعقیب افراد مسئول جنایات بین‌المللی ارتکابی در دولت جیسکار (IIM) اولین گزارش خود را منتشر کرد. گزارش IIM در ضمیمه 3 پرونده موجود است. (به سبب تفصیل بیش از حد از ترجمه ضمیمه سه در این وب‌سایت خود داری کرده ایم) روز بعد، سی و هشت کشور عضو اساسنامه دیوان کیفری بین‌المللی، در یک گزارش مشترک بر اساس ماده 14 اساسنامه دیوان کیفری بین‌المللی، از دادستان دیوان کیفری بین‌المللی درخواست کردند که تحقیقاتی را درباره جنایات علیه بشریت که توسط کورلیس والرون و سایر اتباع رگال از مارس 2019 در قلمرو جیسکار انجام شده است، آغاز کند. 

در 1 مه 2022، با رایی دو بر یک، شعبه پیش دادرسی دیوان درخواست دادستان را بر اساس بند 4 ماده 15 اساسنامه دیوان بین المللی کیفری برای آغاز تحقیقات در مورد مشارکت کورلیس والرون در جنایات بین‌المللی که در جیسکار رخ داده است، پذیرفت. درخواست دادستان نیز بر پایه گزارش IIM در تاریخ 20 آوریل 2022 بوده است.

 طبق گزارش IIM، اهداف عملیات حمله مگس، که توسط کورلیس والرون طراحی و اجرا شد، دو سویه بود: «اول متوقف نمودن خروجی محصولات کشاورزی در دشت‌های حاصلخیز گلدن لولندز جیسکار؛ و دوم، ترغیب مردم گلدن لولندز به جدایی از جیسکار و الحاق به جمهوری رگال که به فناوری محافظت از مزارعشان در برابر بلای حشرات مسلح بود.» در این گزارش روش حمله توضیح داده شده است: «طبق عملیات حمله مگس، پرسنل شرکت کاراکسیس حشرات سوراخ کننده (borers) مهندسی شده زیستی، کرم‌های غوزه (bollworms) و سوسک‌ها (beetles) را در سمت واقع در جیسکارِ رودخانه Cascading رهاسازی می‌کردند.» گزارش IIM در تشریح تأثیر آن اظهار داشت: "OBA از مارس 2019 تا سپتامبر 2020 اجرا شد. بر اساس تحقیقات خود، کارکنان IIM مستند کرده‌اند که در این مدت، بیش از 65 درصد از محصولات کشت شده در گلدن لولندز توسط حشرات از بین رفته است، در حالی که عملاً هیچ آسیبی به محصولات واقع در سمت رگال رودخانه Cascading وارد نشد. اقتصاد مبتنی بر کشاورزی منطقه گلدن دشت سقوط کرد. قیمت مواد غذایی داخلی چهار برابر شد. 20 هزار نفر در این منطقه از گرسنگی جان باختند. 5 هزار کشاورز خودکشی کردند. این تلفات گسترده پیامد اجتناب ناپذیر و به وضوح قابل پیش بینی عملیات والرون بود. علاوه بر این، عملیات به هدف نهایی خود دست یافت: یک همه‌پرسی در 15 نوامبر 2020 برگزار شد که در آن جمعیت گلدن لولندز با اکثریت قاطع به جدایی از جیسکار رأی دادند. این منطقه متعاقباً در 15 ژانویه 2021 استقلال خود را اعلام کرد و یک توافقنامه ادغام را امضا کرد و در 15 مه 2021 به دولت رگال پیوست.

 

تاریخچه رویه‌ای

در 10 مه 2022، جمهوری رگال به دبیرخانه ICC اطلاع داد که تشخیص داده است کورلیس والرون هیچ اشتباهی مرتکب نشده است و از همکاری در تحقیقات ICC در مورد ادعای مشارکت والرون در جنایات بین‌المللی ادعایی که در جیسکار رخ داده است خودداری نمود. 

از آنجایی که رگال مایل به پیگیری اتهامات کیفری علیه کورلیس والرون نبود، در 20 مه 2022 دادستان دیوان کیفری بین‌المللی تایید اتهامات علیه والرون برای ارتکاب نوعی "اکوساید" در جیسکار، یک جنایت علیه بشریت با تلفات انسانی گسترده بر اساس ماده 7(1)(k) اساسنامه رم [سایر اعمال غیرانسانی] را درخواست نمود. نحوه مسئولیت، ارتکاب مشترک طبق ماده 25(3)(a) اساسنامه ICC است.

 بر اساس احضاریه دیوان کیفری بین‌المللی، در 21 ژوئیه 2022، کورلیس والرون داوطلبانه از راه دور از دفتر خود در شهر دیپ استون، رگال، در مقابل دیوان بین‌المللی کیفری ظاهر شد و به شعبه پیش دادرسی دیوان اطلاع داد که توسط وکیل دولتی نمایندگی خواهد شد. شعبه پیش دادرسی بلافاصله وکیل مدافع والرون، میسون بنیستر، معاون دادستان کل رگال را تأیید کرد.

 

 در 22 ژوئیه 2022، وکیل مدافع دلایل اصلی مخالفت خود با تایید اتهامات از جانب دادستان را بیان کرد:

الف. از آنجایی که در زمانی که جیسکار پذیرش صلاحیت خود را به دیوان کیفری بین‌المللی ارائه کرد، گلدن لولندز بخشی از قلمرو رگال و نه جیسکار بوده است، دیوان طبق ماده 12(3) اساسنامه رم در مورد جنایات ادعایی ارتکاب یافته در قلمرو گلدن لولندز فاقد صلاحیت است. بر اساس ماده 34 کنوانسیون وین حقوق معاهدات و رویه محاکم بین‌المللی، یک موافقتنامه بین‌المللی نمی‌تواند بدون رضایت دولت غیر عضو، موجد حقوق یا تعهدات باشد.

ب. طبق ماده 7(1)(k) اساسنامه دیوان کیفری بین‌المللی، "اکوساید" شرکتی نباید به عنوان "عمل غیرانسانی با ماهیت مشابه که عمداً باعث ایجاد رنج عظیم یا آسیب جدی به بدن یا سلامت جسمی یا روانی می‌شود" تلقی شود. چنین استنباطی ناقض «اصل قانونی بودن» مندرج در ماده 22 اساسنامه رم است. علاوه بر این، حقایق ادعایی نشان دهنده حمله به محصولات کشاورزی و نه انسان است، و هیچ ادعایی وجود ندارد که این حمله مطابق با ماده 7(2)(a) اساسنامه ICC بر پایه‌ی باسیاست دولتی یا سازمانی بوده‌است.

ج. از آن جایی که مشروعیت مکانیسم تحقیقاتی بین‌المللی توسط معاون دبیر کل سازمان ملل متحد در امور حقوقی به چالش کشیده شده است، شعبه پیش دادرسی دیوان کیفری بین‌المللی نمی‌تواند صرفاً متکی بر گزارش IIM دلایل قابل‌توجهی داشته تا اعتقاد پیدا کند که کورلیس والرون طبق ماده 61(7)(a) اساسنامه مرتکب جنایات شده است. به طور خاص، معاون دبیرکل سازمان ملل متحد رسماً عقیده داشت که ایجاد IIM یک اقدام ultra virus و غیر مشروع است که خارج از اختیارات مجمع عمومی سازمان ملل متحد است زیرا به IIM قدرت تعقیب قضایی و اجرایی برای ایجاد پرونده‌ها، پیش‌نویس کیفرخواست‌ها تفویض نموده کرد و همکاری دولت را ایجاب می‌کند که فقط یک نهاد ایجاد شده توسط شورای امنیت می‌تواند انجام دهد.

 

یافته ها و نتیجه گیری‌های شعبه پیش دادرسی دیوان کیفری بین‌المللی

در 30 ژوئیه 2022، نمایندگان دفتر دادستان ICC، وکیل کورلیس والرون، و وکیل دولت جیسکار (شرکت کننده در دادرسی طبق ماده 19(2)(c) اساسنامه رم) در مورد مسائل مطرح شده توسط وکیل مدافع کورلیس والرون در پیشگاه شعبه پیش دادرسی دیوان ارائات کتبی و شفاهی تقدیم کردند.  کورلیس والرون از راه دور در دیوان شرکت کرد. شعبه پیش دادرسی دیوان پس از بررسی دقیق اظهارات و استدلال‌های آنها، بدینوسیله یافته‌ها و نتایج ذیل را بیان میکند:

نخست، طبق اعلامیه جیسکار که در 10 آوریل 2022 نزد دیوان کیفری بین‌المللی تسلیم شد، شعبه به این نتیجه رسید که دیوان کیفری بین‌المللی طبق بند3 ماده 12 اساسنامه رم صلاحیت رسیدگی به جنایات ادعایی ارتکاب شده در قلمرو گلدن لولندز از 1 مارس 2019 را دارد. اینکه اعلامیه جیسکار در 10 آوریل 2022 بر تاریخ تغییر حاکمیت گلدن لولندز تاخر دارد، نتیجه ما را باطل نمی‌کند، زیرا کشورها وفق ماده 12(3) اساسنامه می‌توانند صلاحیت دیوان کیفری بین‌المللی را در مورد وضعیتی بپذیرند که مقدم بر بر تاریخ پذیرش صلاحیت دیوان است.

دوم، شعبه پیش دادرسی دیوان کیفری بین‌المللی اذعان دارد که پیشنهادهایی برای اصلاح اساسنامه دیوان کیفری بین‌المللی برای ایجاد یک جرم مستقل «اکوساید» وجود داشته است، اما چنین پیشنهادهایی پذیرفته نشده‌اند. ما از به رسمیت شناختن جرم اکوساید تحت دامنه ماده 7(1)(k) اساسنامه خودداری می‌کنیم، اما معتقدیم که وفق ماده 7(1)(k)، حمله یک شرکت تحت کنترل دولت علیه یک جمعیت غیرنظامی با از بین بردن عمدی رگه حیات کشاورزی آن‌ها با علم به اینکه چنین تخریبی منجر به تلفات انسانی و رنج گسترده خواهد شد، همانطور که در این مورد ادعا شده است، یک "عمل غیرانسانی با ماهیت مشابه محسوب می‌شود که عمداً باعث رنج عظیم، یا آسیب جدی به بدن یا سلامت جسمی یا روانی می‌شود.

سوم، شعبه نتیجه می گیرد: همانطور که ماده 61(7)(a) ایجاب می‌نماید، گزارش IIM به خودی خود به اندازه کافی معتبر است تا دلایل قابل توجهی را مبنی بر این باور ایجاد کند که کورلیس والرون جنایات مورد اتهام را مرتکب شده است. صرف نظر از دیدگاه شعبه پیش دادرسی دیوان در مورد نگرانی معاون دبیرکل سازمان ملل متحد در مورد دامنه اختیارات IIM ایجاد شده توسط مجمع عمومی برای ایجاد پرونده‌های جنایی و پیش نویس کیفرخواست‌ها و الزام به همکاری دولت، شواهدی که این منبع در ارتباط با این پرونده جمع آوری کرده کاملاً در حیطه اختیارات مجمع عمومی برای ایجاد مکانیسم های حقیقت یاب و صدور گزارش‌ها و توصیه ها بوده است.

 

بنا به این دلایل، شعبه پیش دادرسی دیوان کیفری بین‌المللی بدین وسیله:

■ اتهامات علیه کورلیس والرون را تایید می‌کند.

■ به دبیرخانه ثبت دستور می‌دهد که این رای را به طرفین و شرکت کنندگان ابلاغ کند.

 

مخالفت توسط قاضی واریانس:

من استدلال‌های وکیل مدافع در مورد هر سه موضوع را قانع کننده دیدم و بنابراین با تصمیم شعبه پیش دادرسی دیوان مخالفم. 

مورخ 15 سپتامبر 2022

در لاهه، هلند

 

صورت جلسه تثبیت شده برای تجدیدنظر خواهی به رای شعبه پیش دادرسی دیوان کیفری بین‌المللی

وفق رای شعبه پیش دادرسی دیوان به منظور اعطای اجازه درخواست تجدیدنظر به متهم اتهامات 15 سپتامبر 2022، شعبه تجدیدنظر دیوان به دنبال استدلال‌های تمام طرف‌ها و شرکت کنندگان در مورد سه مساله ذیل است:

الف. آیا شعبه پیش دادرسی دیوان در تصمیم‌گیری در این مورد که پذیرش صلاحیت دیوان توسط دولت جیسکار در ارتباط با جنایات بین‌المللی ارتکابی در منطقه گلدن لولندز معتبر بوده است، نظر به اینکه در زمان صدور اعلامیه تحت ماده 12(3) اساسنامه رم، گلدن لولندز دیگر بخشی از جیسکار نبوده است، اشتباه کرده است یا خیر.

ب. آیا شعبه پیش دادرسی دیوان در تصمیم خود بر اینکه وفق ماده 7(1)(k) اساسنامه صلاحیت موضوعی برروی پرونده دارد، اشتباه کرده است یا خیر.

ج. آیا شعبه پیش دادرسی دیوان در تشخیص اینکه شواهد کافی برای تأیید اتهامات علیه کورلیس والرون صرفا بر اساس گزارش 20 آوریل 2022 کمیسیون تحقیقات بین‌المللی وجود دارد که مشروعیت آن توسط معاون دبیر کل سازمان ملل در امور حقوقی به چالش کشیده شده است، اشتباه کرده است؟

ترجمه: علی مسعودیان

جهت دسترسی به متن زبان اصلی سناریو مذکور اینجا را کلیک کنید.